Via legaat zekerheid over voltooien periodieke gift in natura na overlijden met behoud giftenaftrek

Een schenker die een schenking in natura doet aan een ANBI, denk bijvoorbeeld aan de schenking van een schilderij aan een museum, kan deze schenking ook doen in de vorm van een periodieke gift en waarbij het eigendomsrecht van het schilderij jaarlijks in gelijke delen overgaat. De schenker kan de gift dan opgeven als persoonsgebonden aftrekpost in de inkomstenbelasting. Voorwaarde daarvoor is wel dat de ‘uitkeringen en verstrekkingen’ vast en gelijkmatig zijn, deze zijn aangegaan voor ten minste vijf jaar en uiterlijk eindigen bij het overlijden van de schenker. Deze laatste voorwaarde drukt het onzekerheidsvereiste uit dat kenmerkend is voor de periodieke gift. Met betrekking tot dit onzekerheidsvereiste is vanuit het perspectief van de schenker interessant beleid gepubliceerd.

In geval van een schenking van bijvoorbeeld een schilderij wil de schenker zekerheid hebben dat het museum uiteindelijk de eigendom van het schilderij verkrijgt. De schenker en het museum kunnen overeenkomen dat bij eerder overlijden van de schenker de resterende termijnen ineens worden uitgekeerd. Deze afspraak heeft echter tot gevolg dat niet langer aan het onzekerheidsvereiste wordt voldaan. Zodat geen sprake meer is van een periodieke gift en de schenker geen recht heeft op giftenaftrek.
Om te realiseren dat het schilderij ook in geval van voortijdig overlijden uiteindelijk volledig in eigendom komt van het museum, kan de schenker in zijn testament een legaat opnemen ten gunste van het museum ter grootte van de op het moment van zijn overlijden resterende termijnen. De Staatssecretaris van Financiën heeft bevestigd dat dan nog steeds sprake is van een onzekere factor, omdat een legaat door de schenker eenzijdig kan worden gewijzigd. De giftenaftrek voor de reeds gedane giften in natura blijft bestaan.

Door gebruik te maken van het legaat in het testament weet de schenker uit het voorbeeld zeker dat het museum de eigendom van het schilderij verkrijgt. Hierdoor is voor hem de onzekerheid weggenomen. Voor het museum blijft het uiteraard wel onzeker of zij het schilderij daadwerkelijk volledig in eigendom zal verkrijgen. Immers, een testament kan altijd worden gewijzigd.

MvF 19 december 2014, nr BLKB2014/1415M

Documentatiemap regelgeving betreffende ANBI's
De voorwaarden waaronder een gift kan worden opgegeven als persoonsgebonden aftrekpost in de inkomstenbelasting zijn strikt. In kennisbank Via Juridica vindt u praktische informatie over de regelgeving voor aftrekbare giften aan ANBI's en over ANBI’s zelf.
FBN Juristen heeft voor uw gemak daarnaast alle informatie rondom de ANBI en SBBI verzameld in een documentatiemap voor de professional onder de naam “Civiele en fiscale aspecten van verkrijgen door of van een ANBI of SBBI”. In de map zijn uitgebreide notities opgenomen omtrent regelgeving betreffende de ANBI en de SBBI en aanverwante onderwerpen (o.a. giftenaftrek in de IB/VPB, loonbelasting- en energiebelastingaspecten), de relevante wetsartikelen, beleidsbesluiten, jurisprudentie en kamerstukken, formulieren van de Belastingdienst, en informatie over het CBF-keurmerk.

U kunt de documentatiemap bestellen via het bestelformulier.

Andere berichten

• Hof Arnhem-Leeuwarden 2 mei 2023: de niet-ingeschreven kavelruilovereenkomst
• Een nieuwe wet aan het firmament: De ‘Tijdelijke wet transparantie turboliquidatie’, ter voorkoming van malafide beëindiging van rechtspersonen via turboliquidatie
• De welwillendheidsbeslissing: over de (on)wil van rechters en formulering in notariële akten