Rechter verbiedt gebruik warmtepomp

Duurzaamheid is ‘hot’. Zo moeten sinds 1 januari 2023 bijvoorbeeld alle kantoorgebouwen minimaal energielabel C hebben conform art. 5.11 van het Bouwbesluit 2012. Heeft een kantoorgebouw niet minimaal energielabel C, dan mag het pand ook niet meer als zodanig worden gebruikt. Daarnaast wil het kabinet dat wij afscheid nemen van de reguliere cv-ketels. Vanaf 2026 moeten mensen die in hun woning de cv-ketel laten vervangen overstappen op een duurzamer alternatief. Hierbij kan gekozen worden voor een (hybride) warmtepomp, maar ook voor andere duurzame alternatieven. In de afgelopen jaren hebben veel mensen al gekozen voor zo’n warmtepomp.

Het installeren van een warmtepomp kan ook leiden tot problemen, zo blijkt uit een uitspraak die het Hof Arnhem-Leeuwarden deed op 15 november 2022 (ECLI:NL:GHARL:2022:9854). Wat speelde in dit geval?
X en Y zijn buren van elkaar. X heeft in 2020 een warmtepomp geïnstalleerd  op korte afstand van de perceelsgrens ter verwarming van een zwembad. Y heeft vanaf dat moment meerdere malen melding gemaakt van geluidsoverlast. Om Y tegemoet te komen, heeft X vervolgens de unit een kwartslag gedraaid, rubbertjes onder de unit gezet en een afdak geplaatst. De maatregelen mochten echter niet baten. Y heeft een geluidsexpert ingeschakeld die voor hem geluidsmetingen heeft verricht. Daaruit is gebleken dat de maximale geluidsnorm (40 decibel) ruim werd overgeschreden. Voor de beeldvorming: 40 decibel is het geluid afkomstig van bijvoorbeeld een rustig kantoor, vogels bij zonsopkomst of zacht geroezemoes in een klas.

Y heeft hierop in kort geding gevorderd dat de warmtepomp van X wordt verplaatst tot minimaal tien meter van de erfgrens, waarbij trillingsdempers en een isolerende kast worden aangebracht. Ook eiste Y uitschakeling van de warmtepomp in de nachtelijke uren. De rechter in eerste aanleg ging hier grotendeels in mee en verbood X de warmtepomp aan te zetten of te houden tussen 23.00 uur en 7.00 uur. X is vervolgens in hoger beroep gegaan.

In het hoger beroep stond de vraag centraal of X op onrechtmatige wijze hinder toebrengt aan Y door het geluid van de warmtepomp. Het antwoord op deze vraag hangt af van verschillende factoren, waaronder de aard, de ernst en de duur van de hinder en de daardoor veroorzaakte schade in verband met de verdere omstandigheden van het geval. Het Hof houdt rekening met de belangen die met de hinder worden gediend en de mogelijkheid en bereidheid om maatregelen ter voorkoming van schade te treffen.
Het Hof acht in dit geval voldoende aannemelijk dat sprake is van ernstige hinder, dit gelet op de aard, de ernst en de duur van de hinder en de omstandigheden van het geval. Door de deskundige is geconstateerd dat de warmtepomp geluid produceert tot wel 55-70 decibel (te vergelijken met een wasmachine (50-75 decibel) of een stofzuiger (60-85 decibel)). Ook het feit dat de warmtepomp dag en nacht aanstaat en het feit dat gezondheidsbelangen hierdoor worden geschaad, dragen bij aan het oordeel. Het Hof is het dan ook eens met de eerdere uitspraak: de warmtepomp moet ’s nachts uit totdat gepaste maatregelen zijn getroffen.

Uit deze uitspraak blijkt wel dat verduurzaming ook wel eens voor problemen kan zorgen. Zo kan het installeren van een warmtepomp leiden tot ernstige overlast voor de buren en/of omgeving. Ernstige overlast kan via het burenrecht worden aangepakt. Om dergelijke problemen te voorkomen, zijn sinds april 2021 eisen gesteld aan het maximale geluid dat warmtepompen en airco’s mogen maken.

Andere berichten

• Hof Arnhem-Leeuwarden 2 mei 2023: de niet-ingeschreven kavelruilovereenkomst
• Een nieuwe wet aan het firmament: De ‘Tijdelijke wet transparantie turboliquidatie’, ter voorkoming van malafide beëindiging van rechtspersonen via turboliquidatie
• De welwillendheidsbeslissing: over de (on)wil van rechters en formulering in notariële akten