Column Wwft: Wwft-onderzoek herkomst middelen: soms een beetje cryptisch…
Anja van Meurs is al meer dan 15 jaar werkzaam als zelfstandig notarieel jurist. Zij adviseert en doceert op het gebied van ondernemingsrecht en de Wwft. Voor het Vakblad PE Notariaat zal zij een terugkerende column schrijven over actualiteiten en praktijkvoorbeelden rondom de Wwft.
Bitcoins als kerstcadeau
De etalages zijn alweer weken versierd met verlichte kransen en kerstbomen.
Mijn oog viel op een boom vol hangers in de vorm van een raket.
Op de voorkant was de gouden Bitcoin B geschilderd en op de achterkant de tekst ‘To The Moon’. Op het kaartje dat erbij hoorde stond ook nog een tip: Bitcoins als kerstcadeau - origineel en waardevol! En dit is niet verzonnen.
Herkomst eigen middelen
Stel, een van de gelukkige ontvangers komt later als koper van een appartement bij u op kantoor en geeft aan € 100.000 van de koopsom met eigen middelen te voldoen. U vraagt naar de herkomst van deze eigen middelen. De koper vertelt enthousiast over het waardevolle kerstcadeau dat hij vorig jaar van zijn ouders heeft ontvangen en dat hij op een goed moment weer is uitgestapt.
En nu? Is deze verklaring voldoende? Het antwoord kan kort zijn: nee.
De Wwft is niet een wet van de verklaringen. Het gaat om de controle.
Potentiële risicosignalen
De controle kan alleen gericht plaatsvinden als deze wordt afgestemd op de specifieke risico’s. Bij cryptospeculatie gaat het onder andere om de hoge mate van anonimiteit, het lastig kunnen achterhalen van de herkomst en snelle waardeverplaatsing waardoor het buiten het zicht van bijvoorbeeld de Belastingdienst kan worden gehouden.
Daarnaast bestaat het risico dat illegaal contant geld is omgewisseld naar Bitcoins. Dat kan eenvoudig via speciale Bitcoin ATM’s. Op dit moment staan er in Nederland een kleine dertig! Als je elke dag een rondje door Nederland rijdt met je illegale geld, dan gaat het best hard...
De controle - in de blockchain duiken is echt niet altijd nodig
Hoever moet je gaan met de controle? Dat is afhankelijk van de risico’s die in het specifieke dossier aan de orde zijn. Altijd in de blockchain duiken is echt niet nodig! Begin bij het begin. Controleer als basis de volgende punten:
• Komt het opgegeven bedrag overeen met het koersverloop?
• Is er bewijs van de ‘girale’ aan- en verkoop?
• Is de aanbieder, het wisselkantoor, geregistreerd bij DNB?
• Past het bedrag van de (totale) ‘inleg’ bij het sociaal economische profiel van de cliënt?
• Zijn de Bitcoins opgegeven in de IB-aangifte?
Als u overal een groene vink bij kunt zetten, dan kan het zijn (afhankelijk van eventuele andere risicosignalen) dat dit voldoende is. Zo niet, dan moet er diepgaander worden gecontroleerd.
Zie verder het memo cryptovaluta van BFT. Pak deze er altijd bij.
Een klassieker onder de witwastechnieken
In dit geval zijn de Bitcoins als kerstcadeau gekregen.
Dán gaat het bij de controle van de ‘inleg’ om de herkomst van de middelen van de schenker. Dat is niet anders als het om Bitcoins gaat. Past het bedrag van de schenking bij het sociaal economische profiel van de schenker?
Zou dit niet worden gecontroleerd, dan is de weg vrij voor een klassieker: illegaal geld overmaken op rekening van (bijvoorbeeld) een ouder, die het geld vervolgens gebruikt voor een schenking (of lening).
Merry Crypto X-mas!
Mocht de cadeautip een succes blijken, dan bent u in elk geval goed voorbereid. Voor nu alvast een Merry Crypto Christmas!